سه نظام و چهار نظام تراشکاری

سه نظام و چهار نظام تراشکاری دو عدد از مهم ترین ابزار های تراشکاری هستند. که وظیفه آنها نگهداری ابزارهای تراشکاری روی اینسرت ها می باشد. با گیر کردن و ثابت نگه داشتن قطعه، در میان این محصول می توان کار تراشکاری را انجام داد. تاثیر این محصول بر اینسرت ها و کنترل کردن ابزارها زمان تراشکاری بسیار بالا می باشد.

در هنگام استفاده از این محصول اگر از سیستم چرخش پینیون باریک استفاده کنیم، باعث می شود، که فک های فولادی فشار همزمان وارد کنند. از ویژگی های سه نظام، بالا بودن سرعت آن، خودکار بودن و کم بودن احتمال خطا در آن می باشد

عملیات در سه نظام و چهار نظام تراشکاری به نحوی انجام می‌شود که در آن قطعه کار به شکل دورانی و ابزار به شکل خطی حرکت می‌کنند. در حین انجام تراشکاری به دلیل وجود نیروی برشی، قطعه و ابزار باید به شکل محکمی در جای خود بسته شوند تا توسط نیروی برشی دچار حرکت نشوند.

اما انتخاب وسیله موردنظر برای بستن قطعات تراشکاری به شکل این قطعات بستگی دارد و ازاین‌رو برای بستن قطعات از ابزارهای گوناگونی استفاده می‌شود که عبارت است از سه نظام، چهار نظام، صفحه نظام، فشنگی، مرغک، درن، نوک گیر و لینت. اما یکی از متداول‌ترین وسیله‌ها برای بستن این قطعات سه نظام و چهار نظام تراشکاری است.

 

تفاوت سه نظام و چهار نظام تراشکاری

سه نظام و چهار نظام هر دو در کارگاه های سی ان سی و تراشکاری استفاده می شوند‌. وظسفه ی هر دوی آن ها نگهداری قطعه و چرخاندن آن ها هنگام چرخش است. با این کار اپراتور دستگاه تراش میتواند قطعه را به شکلی که می خواهد در بیاورد. اما این دو با یک دیگر تفاوت دارند و در شرایط مختلف استفاده می شوند.

ویژگی سه نظام تراشکاری

اولین چیزی که در سه نظام تراشکاری به چشم می خورد سه فک یا بازویی است که متحرک می باشند. هر سه بازویی به طور هماهنگ حرکت میکنند و توسط یک پیچ و با آچار مخصوص خود قابل تنظیم هستند.از سه نظام های تراشکاری برای قطعه های منظم که دارای مرکز می باشند استفاده می شود. توان عمق دهی در سه نظام های تراشکاری پایین تر از چهار نظام  است.

خصوصیات چهار نظام تراشکاری

چهار نظام ها از نظر ظاهری کاملا با سه نظام ها متفاوت هستند. تفاوت سه نظام ها و چهار نظام ها ی تراشکاری در نگاه اول کاملا قابل تشخیص است‌. چهار نظام ها یک بازویی بیشتر دارند. اما در عملکرد آنها نیز تفاوت وجود دارد.

بازویی چهار نظام ها به صورت مستقل حرکت می نماید یعنی برای حرکت دادن و تنظیم باید هر کدام را به صورت جدا تنظیم کرد این ویژگی برای چفت کردن قطعه های نا منظم است. چهار نظام ها به دلیل بازویی اضافه ی خود می توانند دقیق تر برش دهند. و توان عمق دهی بالایی دارند.

نظام و چهار نظام تراشکاری به دلیل خصوصیات منحصر به فرد خود  هر کدام برای تراش قطعه های مختلف ساخته شده اند و نباید آنها را با یکدیگر مقایسه کرد زیرا یک تراشکار به هر دوی این سه نظام و چهار نظام نیاز پیدا می کنند.

بررسی سه نظام وچهار نظام تراشکاری

در سه نظام و چهار نظام تراشکاری به دلیل فشار زیاد وارد شده به قطعه و عوامل متعددی مثل لرزش دستگاه تراشکاری، کنترل قطعه کاری سخت و درعین‌حال حساس است. اما برای نگهداری و کنترل قطعه کار از دو مدل گیره بندی استفاده می‌شود که شکل قطعات استفاده از هرکدام را تعیین می‌کند. این دو گیره بندی معمولاً به دو صورت انجام می‌شود:

• گیره بندی سه نظام
• گیره بندی چهار نظام

سه نظام تراشکاری چیست

چنانچه گفته شد سه نظام یکی از متداول‌ترین ابزار برای نگهداری قطعه کار است و با استفاده از آن شما قادر خواهید بود قطعه را روی دستگاه ببندید و عملیات تراشکاری را شروع کنید.

این وسیله سه فک متحرک (یک پارچه) دارد و با استفاده از آچار روی یک قطعه استوانه‌ای باز و بسته می‌شود. سه نظام از فولاد ساخته شده و تحمل بار بالایی دارد. کاربرد اصلی این وسیله در تراشکاری است اما در موارد دیگری نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. برای مثال می‌توان به استفاده از این وسیله در دستگاه CNC پنج محور، میز جوشکاری و دستگاه فرز اشاره کرد.

اما در تراشکاری از سه نظام برای بستن قطعات گرد و چندضلعی استفاده می‌شود. سه نظام از دو دسته فک تشکیل شده که دسته اول فک‌های رو نامیده می‌شوند که از آن برای بستن قطعات با قطر کم استفاده می‌شود.

دسته دوم این فک‌ها فک وارو است که برای بستن قطعات با قطر زیاد مورداستفاده قرار می‌گیرد.

اجزاء تشکیل دهنده ی سه نظام

سه نظام ها از سه قسمت به علاوه ی پوسته ای که قطعات روی آن نصب می شوند تشکیل شده است.

1. فک : فک ها وظیفه ی نگه داشتن قطعه را دارند. هر سه نظام دارای دو نوع فک دارد فک های رو و فک های وارو. فک های رو قطعه را از بیرون چفت میکنند و فک های وارو از داخل قطعه را چفت میکنند.

2. پیچ حلزونی : پیچ های حلزونی دو بخش دارند یک بخش دارای دنده های ساده است و بخش بعدی که به فک ها متصل است و دارای شیار های حلزونی میباشد که فک ها را حرکت می دهد.

3. قرقره : قرقره ها دارای حفره ای چهار گوش هستند که آچار مخصوص در آن قرار میگیرد و دنده های ساده که پیچ حلزونی را به حرکت در می آورد.
هر سه قطعه داخل پوسته ای از جنس فولاد کنار هم قرار گرفته اند.

نحوه عملکرد سه نظام

حال که تا حدی با سه نظام و چهار نظام تراشکاری آشنا شدید بد نیست تا نحوه عملکرد این وسیله را نیز مورد بررسی قرار دهیم. در پشت فک‌های این وسیله شیارهایی قرار گرفته که روی مارپیچ ارشمیدس سوار می‌شوند. مارپیچ ارشمیدس هم دارای دندانه‌هایی است که با سه چرخ‌دنده مخروطی ارتباط پیدا می‌کنند و توسط آچار سه نظام حرکت می‌کنند. همراه با حرکت چرخ‌دنده‌ها، مارپیچ ارشمیدس هم به حرکت در می‌آید و در نتیجه فک‌ها نیز شروع به حرکت می‌کنند. درصورتی‌که آچار سه نظام را مطابق عقربه‌های ساعت بچرخانید فک‌ها جمع می‌شوند و زمانی که آچار سه نظام برعکس عقربه‌های ساعت چرخیده شود، فک‌ها باز می‌شوند.

کاربرد سه نظام تراشکاری

سه نظام های تراشکاری همانطور که قبلا گفتیم برای نگهداری و چرخش قطعه تعبیه شده است. فک های سه نظام جسم ها ی استوانه ای را از سه جهت نگه میدارند و با چرخش گلویی دستگاه تراش آن را می چرخانند. با کمک سه نظام ها تراش قطعه بسیار سریع و دقیق انجام می پذیرد.

برای مثال یک پلیسه گیری ساده به طور کلی با سنگ فرز یا سمباده هم قابل انجام است. اما ممکن است در مواقعی با سنگ فرز کمی بیشتر پلیسه را بگیرید یا گوشت قطعه را با پلیسه بگیرید اما همین کار ساده با نصب بر روی سه نظام و با استفاده از سمباده یا  الماسی خیلی سریع انجام میشود و خیال شما از بابت دقت آن راحت خواهد بود.

انواع سه نظام تراشکاری

1. سه نظام مغناطیسی
2. سه نظام ترکیبی
3. سه نظام هیدرولیکی

• سه نظام تراشکاری مغناطیسی

سه نظام های مغناطیسی یک ابزار مدرن هستند که جایگزین قوی ای برای سه نظام های مکانیکی میباشند. به طور کلی وظیفه ی آنها نگهداری قطعه بر روی دستگاه است تا بتوان تغییرات لازم را روی قطعه پیاده سازی کرد و این سه نظام ها با نیروی مغناطیسی این کار را انجام میدهند. قدرت مغناطیسی این سه نظام ها از انرژی الکتریکی ایجاد میشوند. در حال حاضر اکثر سه نظام های مغناطیسی مجهز به آهن ربا های دائمی میباشد که مستقیما نیروی الکتریکی را به نیروی مغناطیسی تبدیل میکند.

ویژگی سه نظام تراشکاری مغناطیسی

خصوصیات سه نظام های مغناطیسی باعث شده تا جایگزین خوبی برای همکار پیر تر خود یعنی سه نظام های مکانیکی باشد. در ادامه این ویژگی ها را به شما میگوئیم تا خوتان تصمیم بگیرید.

• سرعت در انجام کار

به دلیل سهولت در نصب قطعه بر روی سه نظام های مغناطیسی سرعت کار بالا میرود.

• امکان کار کردن در پنج جهت قطعه

سه نظامهای مغناطیسی همانطور که از نام شان پیداست برای نگهداری قطعه به جای بازو های فولادی از نیروی مغناطیسی استفاده میکنند. این خصوصیت باعث شده که شما بتوانید از پنج زاویه روی قطعه ی خودتان کار کنید.

• تنوع در محصولات

تقریبا برای هر کاری که به سه نظام احتیاج داشته باشید میتوانید. سه نظام مناسب با فعالیت خود را تهیه کنید.
همچنین در دو حالت گرد و مستطیل برای انواع قطعات و فعالیت ها در بازار موجود است

کاربرد سه نظام مغناطیسی

سه نظام های مغناطیسی بر اساس نیاز مصرف کننده انواع گوناگونی دارند که هر کدام بسته به خصوصیات منحصر به فرد خود در فعالیت های مختلف مکورد استفاده قرار میگیرند. کاربرد آنها شامل:
1. فرز کاری
2. سنگ کاری
3. مته زنی
4. سنگ زنی
سه نظام های مغناطیسی بر خلاف سه نظام های مکانیکی وزن قطعه ای که میتوانند به صورت مفید نگهداری کنند محدودیت دارند اما خصوصیاتی که در آنها وجود دارد باعث می شود ضعفشان زیاد مورد توجه نباشد. البته شرکت های سازنده ی سه نظام های مغناطیسی در تلاشند تا این ضعف را نیز در محصولات خود رفع کنند یا به حداقل برسانند.

سه نظام ترکیبی تراشکاری

سه نظام ترکیبی چه تفاوتی با سه نظام های دیگر دارد؟ چگونه عمل میکند؟ سه نظام ترکیبی از چه اجزایی تشکیل شده؟ جنس سه نظام های ترکیبی چیست؟ با ما همراه باشید تا در ادامه به این سوالات پاسخ دهیم.

سه نظام ترکیبی

سه نظام ترکیبی بیشتر برای نگهداری قطعه برای کار بر روی دستگاه های تراش به کار می روند. کاربرد سه نظام های ترکیبی نصب قطعه های بزرگ بر روی دستگاه است ‌قطعه هایی که نگهداری آن ها از عهده ی چهار نظام نیز خارج است.

عملکرد سه نظام ترکیبی

نحوه ی عملکرد سه نظام ها به این صورت است که فک های سه نظام هم به صورت منظم و هم به طور مستقل قابل حرکت دادن است. با این قابلیت تراشکارمیتواند قطعه را به گونه ای که تسلط بیشتری داشته باشد و تمرکز خود را برای کار روی قطعه صرف کند روی سه نظام ترکیبی چفت نماید.

اجزای سه نظام ترکیبی

جنس سه نظام های ترکیبی از فولاد سخت است که با سه نظام های معمولی متفاوت است. این سه نظام ها از سه سطح داخلی و یک سطح خارجی ساخته شده اند. فک های سه نظام در زاویه ی ۹۰ درجه نسبت به هم قرار دارند تا قطعه به درستی روی آن ها چفت شود. سه نظام ترکیبی با کمک چهار پیچ در اطراف خود روی دستگاه تراش سوار می شود.

نتیجه گیری

سه نظام های ترکیبی‌ از دو حرکت فک های خود را به دو صورت منظم و غیر منظم حرکت می دهد. تفاوت این سه نظام با سه نظام های دیگر در دو حالته بودن حرکت فک های آن است. سه نظام های ترکیبی در واقع دارای چهار فک هستند ولی چون از حرکات ترکیبی بهره میبرند به اسم همان سه نظام در بازار شناخته می شوند. بهتر است برای کار بر روی قطعه های سنگین از همان چهار نظام استفاده شود.

سه نظام هیدرولیکی تراشکاری

گاهی در تراش دادن بعضی قطعات به تراش با دقت بسیار بالایی نیاز پیدا می شود حتی دقیق تر از میلی متر، برای رسیدن به این دقت باید از ابزار دقیقی استفاده نمود. سه نظام های هیدرولیکی برای کار کردن در این سطح به کار گرفته می شوند. سه نظام های هیدرولیکی در دستگاه های سی انسی هم مورد استفاده قرار میگیرند.

کاربرد سه نظام هیدرولیکی

سه نظام های هیدرولیکی در طیف گسترده ای از صنعت به کار گرفته می شوند. خودرو سازی، ماشینکاری ، هوافضا و قالب سازی نمونه ای از حوزه هایی است که سه نظام هیدرولیکی در آن کاربرد دارد.

انواع سه نظام هیدرولیکی

سه نظام های هیدرولیکی برای حوزه های مختلف انواع گوناگونی دارند که هر کدام خصوصیات خود را شامل می شود.

• سه نظام هیدرولیکی استاندارد

این سه نظام ها برای فرآیند ماشین کاری که به دقت بالایی نیاز دارند به کار می رود. ماشین کاری ابزار هایی مانند مته و ریمر با این سه نظام انجام می شود.

• سه نظام هیدرولیکی فوق باریک

برای فرآیند تکمیلی قطعات در نقاطی که نیاز ده دقت میکرونی هستند استفاده می شود. طراحی های فوق باریک باعث از بین رفتن تداخل هنگام نصب قطعه می شود.

• سه نظام های جت عبوری

این سبک از سه نظام هیدرولیکی برای تکمیل ساخت قطعه هایی که از خنک کننده های بهتریبهره می برند مورد استفاده قرار می گیرد.

• سه نظام های فوق دقیق

همانطور که از نام آن ها پیداست برای فر آیند هایی که به دقت بسیار بالایی نیاز دارند استفاده می شود.

نتیجه گیری

اگر نیاز به دقت بالا در تراشکاری دارید سه نظام های هیدرولیکی بهترین انتخاب برای کار شما است. سه نظام هیدرولیکی در سی ان سی ها و فر آیند ماشین کاری بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. سه نظام ها برای سطح های مختلف از نظر دقت انواع گوناگونی دارد. هر کدام از آن ها برای کار های مختلفی استفاده می شوند از قالب سازی گرفته تا صنعت هوا فضا، شاید فکر کنید که نگه داشتن قطعه چه نیازی به دقت دارد اما اگر در تراشکاری فعالیت کنید متوجه می شوید که برای دقت بالا تر ابزار دقیق چقدر مهم خواهند بود.

چهار نظام تراشکاری چیست؟

به‌ جای داشتن سه فک، دارای چهار فک است و کاربرد آن نیز بستن قطعات روی دستگاه تراش است.

چهار نظام برای بستن قطعات ناموزونی مانند : چهارگوش، چندضلعی و قطعات گرد روی دستگاه تراش مورداستفاده قرار می‌گیرد. انواع مختلفی از چهار نظام وجود دارد که در بعضی از آنها دندانه‌های مستقلی طراحی شده که بتوان هر دندانه را توسط یک آچار مخصوص به شکل جداگانه حرکت داد تا به‌این‌ترتیب بتوان گیره بندی ایده‌آلی انجام داد.

جنس بدنه چهار نظام معمولاً از جنس چدن است اما نمونه‌هایی از این ابزار نیز از جنس فولاد آهنگری شده طراحی و تولید شده که دارای مقاومت بیشتری است و به دلیل دقت و مقاومت بیشتر در سرعت‌های بالا مورداستفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر مطالب ارائه شده در خصوص چهار نظام باید به این نکته نیز اشاره کرد که ابعاد استاندارد مختلفی برای این وسیله در نظر گرفته شده است که در ادامه به این ابعاد اشاره کوتاهی می‌کنیم:

• چهار نظام 3 اینچی: 80mm
• چهار نظام 4 اینچی: 100mm
• چهار نظام 5 اینچی: 125mm
• چهار نظام 6 اینچی: 160mm

تا این قسمت با سه نظام و چهار نظام تراشکاری آشنا شدیم. در ادامه به بررسی کاربرد چهار نظام و تفاوت این دو می‌پردازیم.

کاربرد اصلی چهار نظام

همان‌طور که پیش‌تر ذکر کردیم چهار نظام برای نگهداری قطعاتی با اشکال ناموزون مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین تنظیم مستقل هرکدام از دندانه‌ها امکان گیره بندی قطعات مختلف را نیز فراهم می‌کند. اما عمده‌ترین کاربرد چهار نظام برای زمانی است که در تراشکاری هدف اصلی مرکز قطعه نباشد. در چنین موقعیتی دندانه‌های مستقل چهار نظام به‌خوبی امکان این کار را می‌دهند.